Ổ cứng GPT là gì?
GPT là một chuẩn mới có khả năng thay thế cho MBR với các giao diện tối ưu hơn, tính năng tốt hơn tên đầy đủ là GUID Partition Table. Chuẩn GPT còn tương thích tốt với UEFI để thay thế cho BIOS. Ưu điểm của chuẩn GPT là hỗ trợ dung lượng tối đa 256TB và số phân vùng trên ổ cứng lên đến con số 128.
Ổ cứng MBR là gì?
MBR là chuẩn quản lý thông tin được IBM phát minh vào năm 1983 tên đầy đủ là Master Boot Record. MBR hỗ trợ dung lượng ổ cứng tối đa là 2TB và mỗi ổ đĩa chia được 4 phân vùng. Chuẩn MBR có khả năng tương thích với tất cả các phiên bản Windows hiện nay. Nhược điểm của MBR là chỉ hỗ trợ tối đa 2TB và 4 phân vùng.
So sánh GPT và MBR
- Trên ổ cứng được định dạng theo chuẩn MBR, dữ liệu phân vùng và dữ liệu khởi động được lưu trữ ở cùng một vị trí nên khi gặp sự cố thì sẽ khó mà phục hồi dữ liệu.
- Ngược lại, ổ cứng được định dạng theo chuẩn GPT sẽ phân chia dữ liệu thành nhiều bản sao khác nhau để chỗ này có bị lỗi thì lấy chỗ khác để thế vào.
- Nếu máy tính của bạn chạy các phiên bản Windows cũ hơn Windows 7, bạn nên dùng chuẩn MBR.
- Nếu máy tính của bạn chạy Windows 7 trở lên và sử dụng UEFI thì chuẩn GPT sẽ là lựa chọn hợp lí nhất. Yêu cầu thấp nhất của UEFI là Windowns 7 64bit trở lên.
Ưu nhược điểm của GPT và MBR
| Ưu điểm | Nhược điểm | |
| Ổ cứng MBR | Hoạt động tốt trên tất cả các nền tảng Windows hiện nay, đồng nghĩa với việc tương thích nhiều dòng máy tính mới và kể cả đời cũ và mới. | Dữ liệu MBR được lưu duy nhất trên 1 phân vùng nhất định, vì thế dễ bị lỗi và không có khả năng khôi phục.Hỗ trợ tối đa 4 phân vùng chính. Nếu bạn muốn chia ổ cứng ra thành nhiều phân vùng, thì phải tạo phân vùng kiểu Logical (Extended Partition – phân vùng mở rộng), nhưng cách này lại bị hạn chế vài tính năng (như không thể boot, không thể cài Win,…). |
| Ổ cứng GPT | Dễ dàng khôi phục dữ liệu nếu có sự cố, vì định dạng GPT cho phép lưu trữ dữ liệu khởi động ở nhiều vị trí trên ổ cứng.Có cơ chế tự động phát hiện và khắc phục lỗi (CRC32) từ một vị trí khác trên ổ cứng.Hỗ trợ đến 128 phân vùng chính, với kích thước phân vùng cực lớn (lên đến 256 TB).Sử dụng trên nhiều hệ điều hành: Windows, Linux,… kể cả MAC OS X của Apple. | Chỉ hỗ trợ trên Windows 64-bit. |
Nên dùng ổ cứng GPT hay MBR
Vào thời điểm tạo phân vùng trên ổ cứng để cài đặt Windows thì hệ thống sẽ hỏi bạn muốn định dạng theo chuẩn MBR hay GPT. Sau khi bạn đã chọn định dạng phù hợp với nhu cầu, hệ thống sẽ xác định các khu vực cần thiết của phân vùng đó trên ổ cứng.
Dùng chuẩn ổ cứng MBR
- Ổ cứng có dung lượng thấp hơn 2 TB. Nếu ổ cứng có dung lượng lớn hơn, bạn vẫn có thể sử dụng chuẩn phân vùng MBR nhưng phải sử dụng thêm phần mềm thứ 3 để hỗ trợ, như GParted trên Linux, hoặc MBR4TB trên Windows.
- Không có nhu cầu tạo quá nhiều phân vùng (chia ổ đĩa).
- Máy tính bạn đang chạy hệ điều hành Windows 32 bit.
Dùng ổ cứng chuẩn GPT
- Ổ cứng của bạn lớn hơn 4TB.
- Máy tính khởi động ở chuẩn UEFI, việc cài đặt Windows trên ổ cứng GPT là phù hợp.
- Chỉ sử dụng phiên bản Windows 64 bit.
Chú ý khi chọn GPT hay MBR
- Việc dùng chuẩn MBR hay GPT, không liên quan đến việc máy tính của bạn dùng ổ cứng SSD hay HDD.
- Nên kiểm tra máy tính dùng UEFI (thích hợp GPT) hay Legacy BIOS (thích hợp MBR) trước khi chọn dùng chuẩn ổ cứng nào.
Cách kiểm tra máy tính dùng chuẩn GPT hay MBR
Hệ điều hành Windowns
Sử dụng diskpart
Bước 1: Nhấn tổ hợp phím Windows (phím có biểu tượng hình cửa sổ) + R để mở hộp thoại RUN > Sau đó nhập vào lệnh cmd và Enter để truy cập
Bước 2: Nhập tiếp lệnh diskpart, nhấn Enter, rồi nhập thêm lệnh list disk và nhấn tiếp Enter
Bước 3: Nếu bạn nhìn thấy cột GPT có đánh dấu sao (*) thì ổ cứng của bạn có định dạng GPT. Nếu không có thì ổ cứng của bạn có thể ở định dạng MBR.
Sử dụng Disk Management
Bước 1: Nhấn phím Windows (phím cửa sổ trên bàn phím) > Nhập và chọn vào diskmgmt.
Bước 2: Nhấp chuột phải vào ổ cứng (mà bạn muốn kiểm tra) và chọn Properties
Bước 3: Chuyển sang Volumes, nhìn vào mục Partition style bạn sẽ biết ổ cứng mình đang chuẩn gì, như hình dưới là chuẩn MBR.
Hệ điều hành Linux
Đối với máy tính chạy hệ điều hành Linux (Ubuntu, Linux Mint, Debian…), bạn có thể lệnh parted, rồi nhập sudo parted -1
Xuất hiện khung như hình dưới, nếu giá trị của Partition Table là msdos, nghĩa là máy tính bạn đang dùng ổ cứng chuẩn MBR. Còn xuất hiện giá trị gpt thì máy tính đang ở chuẩn GPT.
Hệ điều hành MacOS
Macbook cũng tương thích với ổ cứng chuẩn GPT nữa nha các bạn, không có Macbook nên không chụp từng bước chổ xem được.
Bạn nào có máy thì bấm vào system report.
Trong phần storage sẽ có thông tin đầy đủ về ổ cứng cũng như chuẩn GPT
Tìm hiểu thêm về các hệ điều hành thì xem bài viết này: Hệ điều hành là gì? Hệ điều hành Linux, Windown, MacOS
Với những thông tin chia sẻ phía trên, hy vọng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hai chuẩn ổ cứng hiện nay là MBR và GPT, cũng như ưu và nhược điểm của mỗi loại chuẩn ổ cứng này.
Cách chuyển ổ cứng MBR sang GPT
Chuyển đổi ổ cứng từ MBR sang GPT là việc cần làm nếu muốn cài đặt windows UEFI. MBR là định dạng ổ cứng dùng cho windows Legacy (BIOS)
Trước hoặc sau khi chuyển ổ cứng sang GPT bạn phải chuyển chế độ BIOS sang UEFI nếu không sẽ không vào được Windows.
Windowns 32 bit không dùng được GPT
Chuyển MBR sang GPT mất dữ liệu
Cách này sẽ làm mất dữ liệu nên các bạn sao lưu dữ liệu vào nơi khác để chuyển đổi.
Trong giao diện Disk Management
- Bước 1: Sao lưu hoặc chuyển dữ liệu trên ổ MBR mà bạn muốn chuyển đổi.
- Bước 2: Nếu ổ có phân vùng, click chuột phải và chọn Delete Partition hoặc Delete Volume.
- Bước 3: Click chuột phải vào ổ MBR muốn đổi, sau đó chọn Convert to GPT Disk.
Trong giao diện Command Prompt
Bước 1: Sao lưu hoặc chuyển dữ liệu trên ổ MBR mà bạn muốn chuyển đổi.
Bước 2: Trên bàn phím nhấn phím Windown + R
Bước 3: Gõ diskpart nếu ổ đĩa không có phân vùng nào, chuyển sang bước 6.
Bước 4: Tại cửa sổ lệnh DISKPART, gõ list disk, ghi lại số ổ đĩa mà bạn muốn chuyển đổi.
Bước 5: Tại cửa sổ lệnh DISKPART, gõ Select Disk số ổ đĩa.
Bước 6: Tại cửa sổ lệnh DISKPART, gõ Clean.
Lưu ý: Chạy lệnh Clean sẽ xóa tất cả các phân vùng trên ổ đĩa.
Bước 7: Tại cửa sổ lệnh DISKPART, gõ Convert GPT.
Chuyển MBR sang GPT không mất dữ liệu
Bước 1: Tải và cài đặt EaseUS Partition Master lên máy tính
Bước 2: Click chuột phải vào ổ cứng MBR muốn chuyển và chọn “Convert to GPT”
Bước 3: Sau đó, tìm và click “Execute 1 Operation” trên Tool Bar và chọn “Apply” để bắt đầu chuyển đổi. Reset lại máy tính để Windows nhận diện lại ổ cứng.
Cách này dễ dùng chỉ cần cài phần mềm vô là xem như xong rồi.